Aanstaande vrijdag, 19 januari, zal Japan proberen een voertuig op de maan te laten landen. Deze landingspoging zullen we met de Dwingeloo radiotelescoop waarnemen. Met de gegevens kunnen we zien of de lander, met de naam “SLIM”, veilig landt. De landingspoging start om 16:00 Nederlandse tijd, en zou om 16:20 moeten plaatsvinden. Als de poging lukt, is Japan het vijfde land dat succesvol een maanlanding uitvoert.
De maanlander stuurt radiosignalen op een bepaalde frequentie. Door het meten van de precieze ontvangstfrequentie in Dwingeloo, kunnen we nauwkeurig de snelheid van de lander bepalen.
Als de Japanse landing vrijdag slaagt, begint meteen een extra waarneming vanuit Dwingeloo. De maanlander heeft een klein springend karretje mee (“LEV-1”), dat tijdens de landing van boord gegooid zal worden. Dit apparaat bevat naast een camera ook een zender gemaakt door Japanse radiozendamateurs, en het zal o.a. Morse-signalen speciaal voor zendamateurs sturen. Met 25 meter diameter is de Dwingeloo telescoop een van de meest geschikte instrumenten ter wereld om dit signaal te ontvangen.
De livestream van de landing door de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA is vrijdag 19 januari 2024vanaf 15:00 Nederlandse tijd te bewonderen via deze link.
Animatie van de Japanse maanlanding
In 2019 volgden we ook al twee maanlandingspogingen met de radiotelescoop: Beresheet (Israël) en Chandrayaan-2 (India). Bij beide waarnemingen zagen we het signaal abrupt wegvallen: een teken dat de lander was gecrasht. Ook de Amerikaanse missie Artemis 1 werd in 2022 een maand lang succesvol gevolgd door CAMRAS.
De Dwingeloo Radiotelescoop is een rijksmonument en wordt beheerd door vrijwilligers van Stichting CAMRAS. Zij gebruiken de historische telescoop voor rondleidingen, outreach, onderwijs en verschillende amateur-experimenten.
De vrijwilligers van stichting CAMRAS voeren deze waarneming onafhankelijk van de Japanse ruimtevaartorganisatie uit.
Vrijdag zullen vanaf 14:00 CAMRAS-vrijwilligers in de telescoop aanwezig zijn om de waarneming voor te bereiden, en de JAXA-livestream te bekijken. Tijdens de waarneming is de telescoop niet toegankelijk voor publiek.
