Het eerste amateurradiostation op de maan JS1YMG zendt nu uit.

De Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) heeft op 19 januari 2024 met succes hun Smart Lander for Investigating Moon (SLIM) laten landen op de maan. Net voor de landing gaf de SLIM twee kleine maanoppervlaktesondes vrij: LEV-1 en LEV-2.
De SLIM (Smart Lander for Investigating Moon) werd gelanceerd op 6 september 2023 en is een kleinschalige verkenner die is ontworpen voor nauwkeurige maanlandingen.

SLIM

De SLIM is een onregelmatig gevormde kubus van 2,4 meter hoogte, 2,7 meter breedte en 1,7 meter diepte.
LEV-2 verzamelt gegevens terwijl hij zich over het maanoppervlak beweegt en LEV-1 ontvangt deze gegevens.

JAXA

De JAXA Ham Radio Club (JHRC) met de roepnaam JQ1ZVI heeft de amateurradiolicentie JS1YMG verkregen voor LEV-1, die sinds 19 januari morsecode uitzendt op 437,41 MHz.
De sonde maakt gebruik van een UHF-antenne met circulaire polarisatie en zendt gegevens uit gerelateerd aan radioamateurzaken.

Verschillende radioamateurs zijn druk bezig geweest met het analyseren van het signaal van JS1YMG. Op zijn blog introduceert de voormalig wiskundeleraar Daniel Estévez’s EA4GPZ de methode en extractieresultaten voor het demoduleren van morsecode uit het ontvangen signaal.

Het is onduidelijk hoe lang de signalen te horen zullen zijn. JAXA heeft gemeld dat de SLIM niet is ontworpen om een maannacht te overleven.
Een maannacht duurt ongeveer 14 dagen.

De SLIM werd gelanceerd op 6 september 2023 en landde op 19 januari 2024 op de maan. De missie is het analyseren van de samenstelling van rotsen om onderzoek naar de oorsprong van de maan te ondersteunen. De SLIM zal ook technologie testen die essentieel is voor toekomstig wetenschappelijk onderzoek in omgevingen met weinig zwaartekracht.
Dankzij de landing van de SLIM was Japan het vijfde land dat een zachte landing op de maan kon maken. De landing werd met uitzonderlijke precisie uitgevoerd – namelijk binnen 55 meter van de beoogde landingslocatie.

Maanlanding

Het landen op de maan is een uitdagende onderneming en slechts enkele landen hebben deze prestatie weten te bereiken. Laten we eens kijken naar de landen die erin zijn geslaagd om hun ruimtetuigen op de maan te laten landen:
1. Sovjet-Unie (Loena 9): In 1966 was de Sovjet-Unie het eerste land dat een zachte onbemande landing op de maan uitvoerde met de Loena 9-missie.
2. Verenigde Staten (Surveyor 1): Enkele maanden later, ook in 1966, volgden de Verenigde Staten met de Surveyor 1-missie.
3. China (Chang’e 3): In 2013 trad China toe tot de selecte groep landen die hun vlag op de maan konden zetten met de Chang’e 3-missie.
4. India (Chandrayaan-2): India voegde zich bij deze illustere rij in augustus 2023 toen de Chandrayaan-2-missie succesvol landde op de zuidpool van de maan.
5. Japan (Moon Sniper): Japan is aldus in 2024 het vijfde land dat erin slaagt om een onbemand ruimtetuig op de maan te laten landen, na de Sovjet-Unie, de Verenigde Staten, China en India.
Het landen op de maan is een complex proces dat vereist dat de lander autonoom navigeert en afremt zonder atmosfeer om op te vertrouwen. De afstand tussen de aarde en de maan maakt directe besturing vanaf de aarde onmogelijk. Daarom moeten alle maanlanders geavanceerde meetsystemen en regeltechnieken gebruiken om veilig op het maanoppervlak te kunnen landen.

Moon Sniper

De Japanse Moon Sniper is een opmerkelijke ruimteverkenner die onlangs een historische prestatie heeft geleverd.

Hier zijn enkele interessante feiten:
– De maanlander landde met ongekende precisie op het maanoppervlak, slechts 55 meter van het beoogde doelwit.
– Dit is een enorme verbetering ten opzichte van eerdere maanlandingen, waarbij de landingszones veel breder waren (tot wel 10 kilometer).
– Helaas verloor één van de hoofdmotoren in de laatste fase van de missie kracht, waardoor de landing harder was dan verwacht.
– Hoewel de maanlander een succesvolle landing maakte, lijkt er een klein probleempje te zijn. De beelden suggereren dat de sonde op zijn zij ligt.
– De SLIM lijkt een beetje de helling van een krater af te zijn getuimeld, waardoor de zonnepanelen in de verkeerde richting staan en niet voldoende elektriciteit kunnen genereren.
– Gelukkig heeft de Japanse ruimtevaartorganisatie prioriteit gegeven aan het verzenden van de landingsgegevens voordat de batterij van de SLIM leeg raakt.
– Ondanks deze uitdagingen beschouwen ruimtefunctionarissen de missie als een succes.
– Projectmanager van JAXA (Shinichiro Sakai) zei: “We hebben bewezen dat je kunt landen waar je wilt, in plaats van waar je in staat bent om te landen.”
– De beelden die zijn teruggestuurd, zijn precies zoals verwacht en landing van de SLIM verdient een “perfecte score”.
Kortom, de Japanse Moon Sniper heeft de deur geopend naar een nieuw tijdperk van precisie in maanverkenning! Het succes van deze uiterst precieze landing zal zonder twijfel de kwaliteit van ruimteverkenning verbeteren.

LEV-1

LEV-1 is een kleine maanoppervlaktesondes die werd gedragen door de SLIM. Het toestel werd op 19 januari een paar meter boven het oppervlak vrijgegeven als onderdeel van de maanlanding van de SLIM.
LEV-1 zendt telemetrie uit in de 435 MHz amateur-satellietband (het heeft een IARU-goedkeuring voor satellietcoördinatie) en ook in de S-band.

CAMRAS

Kort na de landing ontving CAMRAS het 437,410 MHz signaal van LEV-1 met behulp van de 25 meter radiotelescoop op Dwingeloo.
Zie ook de berichtgeving op X.

De informatie over het telemetriesignaal van LEV-1 is echter schaars.
Norbert DL8LAQ heeft ontdekt hoe hij de morsecode moet lezen. De transmissie is “CQ CQ DE JS1YMG” gevolgd door veel hexadecimale gegevens.
De gaten tussen woorden zijn even lang als de gaten tussen letters, maar verder is dit perfect leesbare morsecode. De LEV-1 437,41 MHz-telemetrie is PCM/PSK/PM met een symboolsnelheid van 64 baud en een hulpdraaggolf van 2048 kHz. De resterende draaggolf wordt in amplitude gemoduleerd met morsecode. Het telemetriesignaal wordt convolutioneel gecodeerd (een wiskundige bewerking waarbij twee functies worden gecombineerd om een nieuwe functie te creëren).
De inhoud van de frames en de betekenis van de morsecodegegevens zijn echter onbekend.

Hier is de volledige morsecode, getranscribeerd door Dick PA2DW:

CQ CQ DE JS1YMG FB79 E05F FF5B BCB4 3C62 96B2 43AC 3EB7 B3DA C2FF FFFF 0301 F7EF 2CC3
PSE R CQ CQ DE JS1YMG FB21 E05F FF57 BBB3 3A65 9FA0 41AD 3CB9 B7DB BAFF FFFF 0002 09EE 2F6B
PSE R CQ CQ DE JS1YMG FAC0 E05F FF57 BBB3 3A63 A1A1 41AC 3CBB B8DC B3FE FFFF 0002 09ED 2F04
PSE R CQ CQ DE JS1YMG FA5E E05F FF57 BBB3 3A61 A2A2 42A9 3DBC B9DC ADFF FFFF 0002 09EC 2C9A
PSE R CQ CQ DE JS1YMG F9FF E05F FF57 BBB3 3B5F A2A2 42A3 3DBD SLECHT A8FF FFFF 0003 0AEB 2F35
PSE K